Napięcie mięśniowe jest to gotowość naszych mięśni do pracy. Za aktywność mięśni odpowiada układ nerwowy który u niemowląt jest jeszcze niedojrzały i dlatego początkowo ruchy dziecka są chaotyczne.
Napięcie mięśniowe jest odpowiedzią mięśni na oddziałującą siłę grawitacji na organizm człowieka. Pozwala ona na utrzymanie prawidłowej postawy ciała.
Prawidłowe napięcie mięśniowe pozwala na:
– pracy przeciwko sile grawitacji,
– zmianę pozycji ciała, skoordynowane pracę kończyn i głowy,
– kształtowanie się krzywizn kręgosłupa,
– wygaszenie odruchów noworodkowych w odpowiednim czasie,
– stabilną miednicę,
– rozwój małej i dużej motoryki.
Rodzące się dziecko ma słabe mięśnie tułowia. Ruchy dziecka w pierwszych tygodniach życia się chaotycznie i nieskoordynowane, dziecko ma problem ze zmianami pozycji. Z czasem, maluszek rośnie i w okolicach 3 – 4 miesiąca życia układ nerwowy dojrzewa i dochodzi do centralizacji napięcia mięśniowego. Dzięki temu tułów staje się stabilniejszy a jego ruchy nie wywołują już ruchów całego ciała. Jest to okres kiedy rodzice zauważają że maluszki mają problem z stabilnością tułowia.
Zaburzenia napięcia mięśniowego:
– wzmożone napięcie mięśniowe,
– obniżone napięcie mięśniowe,
– nierówno rozłożone napięcie,
– asymetria rozkładu napięcia,
Objawy wzmożonego napięcia mięśniowego:
- prężenie się dziecka,
- dziecko od urodzenia jest bardzo „silne”, wysoko podnosi główkę w leżeniu na brzuszku, odginanie główki do tyłu,
- mocno zaciśnięte pięści, trudne do otworzenia nawet w czasie kąpieli,
- domaganie się noszenia w pionie, dziecko uspokaja się tylko w takiej pozycji
- Dziecko lubi spoglądać za siebie,
Objawy obniżonego napięcia mięśniowego:
- trudności z utrzymaniem kontaktu wzrokowego,
- problemy z domykaniem ust, często otwarta buzia, dziecko ma problem z utrzymaniem smoczka w buzi,
- problem z karmieniem z piersi,
- przelewanie się dziecka przez ręce,
- rozlany brzuszek,
- brak podnoszenia główki w leżeniu na brzuchu, duża niechęć do leżenia na brzuszku
Asymetryczne rozłożenie napięcia mięśniowego:
- układanie się w literkę „C”,
- preferencja jednej strony ciała dziecka,
- asymetryczne pełzanie, czworakowanie z podkuloną jedną nogą,
- kiedy dziecko siedzi pupa jest nierówno obciążona,
- dziecko ma trudności w utrzymaniu pozycji leżenia na brzuszku, zawsze przetacza się na jedną stronę,
Nierównomierne rozłożenie napięcia mięśniowego:
- obniżone napięcie mięśni tułowia,
- wysoko ustawione barki,
- nieprawidłowa kontrola głowy.
Co może być przyczyną nieprawidłowego napięcia mięśniowego?
– przedwczesne skurcze porodowe,
– choroby przebyte przez matkę w czasie ciąży
– przyjmowane leki podczas cięży
– wcześniactwo,
– przebieg porodu – owinięcie pępowiną,
– choroby dziecka,
Przyczyną zaburzeń napięcia mięśniowego może być również nieprawidłowa pielęgnacja w domu, np:
– nieprawidłowe podnoszenie dziecka – za głowę i pupę,
– częste noszenie dziecka w pozycji pionowej,
– ciekawe przedmioty znajdujące się za głową dziecka,
– preferencja rodziców, np. do noszenia tylko na swojej prawej ręce,
Jeżeli zauważycie takie objawy u swojego maluszka warto udać się do neurologa, który postawi diagnozę lub fizjoterapeuty pediatrycznego, od którego otrzymacie instruktaż prawidłowej pielęgnacji maluszka oraz ćwiczenia do domu. W pierwszych tygodniach życia prawidłową pielęgnacją można pomóc dziecku z problemami napięciowymi, a jeżeli potrzebna jest rehabilitacja warto zacząć ją jak najwcześniej.